OVERIJSSEL - De provincie Overijssel introduceert een nieuwe manier om de kwaliteit van de natuur in beeld te brengen én te versterken, buiten de natuurgebieden. Dit heet de 'Basiskwaliteit Natuur Overijssel' en het vertelt ons hoe goed de natuur is in gebieden waar andere functies, zoals landbouw of wonen, leidend zijn.


De basiskwaliteit natuur staat voor een minimale natuurkwaliteit die je mag verwachten in die gebieden, zodat algemene dier- en plantensoorten algemeen kunnen blijven of worden.

Maurits von Martels, gedeputeerde Landbouw en Natuur, is enthousiast: "De nieuwe methodiek is een stap naar een gezonde en aantrekkelijke natuur voor mensen, dieren en planten. Het laat ons zien hoe goed de natuur is in verschillende gebieden én geeft ons ideeën om het te verbeteren. Grondeigenaren en beleidsmakers kunnen zo heel gericht aan de slag om de biodiversiteit op hun grond een stapje verder te helpen."

Zeven verschillende landschappen

In de methodiek is Overijssel ingedeeld in zeven verschillende landschappen, zoals oud zandlandschap, laagveenlandschap en rivierenlandschap. Elk landschapstype heeft zijn eigen kenmerken. Kenmerken kunnen bijvoorbeeld zijn: poelen, oude (holle) bomen, watergangen, houtwallen, bermen, zandpaden, open water en bloemrijk gebied. De methodiek geeft per vierkante kilometer inzicht in hoeverre de kenmerken aanwezig zijn in elk van deze gebieden.

Planten en dieren

Ook is er een lijst van 'gidssoorten' gemaakt voor elk landschapstype. Dit zijn planten en dieren die gezamenlijk een goed beeld geven van de kenmerken die we in die gebieden willen zien. Wanneer die kenmerken aanwezig zijn, ontstaan goede omstandigheden voor algemene dier- en plantensoorten, zoals de huismus, de egel en de bruine kikker.

Deze gidssoorten zijn geen doel op zich, maar de aanwezigheid daarvan geeft wel een goed beeld van de biodiversiteit in een gebied. Het idee is dat als deze vijf soorten het goed doen in een gebied, andere soorten die daar horen, het ook goed zullen doen.

Wat dit betekent voor de toekomst

De provincie Overijssel wil graag de natuur in zowel de steden en dorpen als het platteland beter maken. Dit zorgt ervoor dat er veel verschillende dieren en planten zijn, zoals mussen, egels en wezels, maar ook de dotterbloem, tormentil, beekpunge, cichorei of de dagpauwoog. Von Martels: “We willen niet wachten totdat algemene soorten zeldzaam zijn geworden, maar direct iets doen.”

Natuur verbeteren

Basiskwaliteit natuur is een van de doelen van de landelijke Agenda Natuurinclusief (onderdeel van programma Natuur). Het kan gezien worden als een manier van werken, waarmee we de (ecologische en landschappelijke) kwaliteit van onze leefomgeving versterken. De provincie Overijssel heeft daarom ook in haar Fundament voor de Omgevingsvisie de ambitie uitgesproken om de basiskwaliteit natuur te versterken.

Von Martels: "We gaan de komende tijd kijken hoe we de natuur in Overijssel beter kunnen maken. Niet alleen in onze prachtige natuurgebieden, maar juist ook in het landelijk en stedelijk gebied. Als het goed gaat met de basiskwaliteit natuur zal ongetwijfeld de verbondenheid tussen stad, platteland en natuur verder toenemen.”

Inspirerend voorbeeld

De nieuwe methodiek is besproken met gemeenten, waterschappen en andere partijen in Overijssel. Meerdere gemeenten, provincies en het Rijk zien de Overijsselse methodiek inmiddels als inspirerend voorbeeld om te werken aan de basiskwaliteit natuur. Hoe we de basiskwaliteit natuur in Overijssel verder willen versterken, wordt de komende periode verder uitgewerkt in de nieuwe Omgevingsvisie.

“Deze methodiek gaat ons daarbij helpen- en het draagt bij aan doelen die we in het nieuwe coalitieakkoord 2023-2027 hebben opgenomen. Denk aan een gezonde leefomgeving, kwaliteit van landschap, klimaatbestendige ruimtelijke inrichting, toekomstbestendige landbouw en herstel van de natuur”, aldus Von Martels.

Rapport lezen

Het volledige rapport ‘Basiskwaliteit Natuur Overijssel’ is digitaal op te vragen via het Overijssel Loket. Stuur een e-mail naar overijsselloket@overijssel.nl of telefonisch via 038 499 88 99.